Antalya turizmi, deprem ve bölgesel gerginliklere rağmen 2023'te zorlu bir dönemin ardından rekor bir yıla dönüştü. Turizmci Recep Yavuz, sezona etki eden faktörleri ve turist sayısındaki artışı değerlendirerek, güvenlik endişeleri, ekonomik zorluklar ve savaşın etkilerini anlattı. Yavuz, tüm zorluklara rağmen 2023'ün Antalya turizmi için tarihi bir yıl olduğunu belirtti, ancak bu sürecin zorluklarla dolu olduğunu vurguladı. Antalya turizminde 2023’te zorlu bir dönemin ardından tarihi bir yıla dönüştüğünü söyleyen Turizmci Recep Yavuz, deprem felaketi ve bölgesel gerginliklerin sezonu etkilediğini belirtti. Yavuz, “Büyük deprem felaketi ile sezona buruk başlayan turizm sektöründe en büyük hedeflerden biri geç başlayan sezonu olabildiğince uzatarak geç bitirmek ve mümkünse kış aylarına yaymaktı. Tam Tur operatörleri ilave uçaklar planlamaya, oteller kapanışlarını ertelemeye, bütün sektör buna göre hazırlıklarını yapmaya başlamıştı ki 7 Ekim’de patlak veren Filistin- İsrail gerginliği bütün planları alt üst etti” dedi.
AVRUPALI TURİST SONBAHAR TATİLİNDEN VAZGEÇTİ
Yavuz, Avrupalı turistlerin güvenlik endişeleri ve bölgesel olaylar, Akdeniz'in doğusundaki tatil planlarını olumsuz etkilediğine dikkat çekerek, “Yılın son aylarında hem iklim hem fiyat avantajını kullanmak isteyen Avrupalı turistler kendi ülkelerindeki eylemlerden ve Ortadoğu’daki gergin ortamdan etkilenerek çok sevdikleri Akdeniz’in doğusu ısınınca olası bir sonbahar tatilinden vazgeçtiler. Olayların aralıksız devam etmesi kasım-aralık aylarına önemli ölçüde yansıdı. Günlük gelişler kasım ortasından itibaren on binin altına düşünce beklentiler yerini olağan bir kasıma çevirdi. Her sezon olduğu gibi havadaki uçaklar azaldı, 6 Kasım’da Antalya Havalimanı iki terminalden birini kapattı, oteller umutlarını başka bir kışa öteleyip ya tadilata ya da birer birer kapanmaya başladılar” diye konuştu.
“SAVAŞ DÜNYANIN DENGESİNİ BOZDU”
Savaşın tüm dünyanın dengesini bozduğunu belirten Yavuz, “Uzamayan sezonun kasım ayında gelen turist sayısı geçtiğimiz yılın kasım ayı ile aynı oldu. Sezonu 12 aya yaymak gibi çok zor bir hedef yerini kasım ortasına razı olan bir dünyaya bıraktı. Bununla birlikte her halükarda içinde bulunduğumuz bu çalkantılı dönemde Kasım ayında 400 bin turistin gelmesi de tabii ki göz ardı edilmemeli. Zira savaş sadece Akdeniz’in değil bütün dünyanın dengesini bozdu. Mısır, Tunus gibi tatil destinasyonları durma noktasına geldiler” dedi.
RUS TURİSTTE AZALMA SÖZ KONUSU
Rus turistlerin azalmasını, ekonomik şartlardaki zorluklardan kaynaklandığını ve bu durum Antalya turizmini olumsuz etkilediğine değinen Yavuz, “Antalya’da kasım ayını belirleyen Ruslar oldu. Zira 2022 Kasım ayına göre yüzde 45’lik bir düşüş yaşanan Rusya’dan sadece 80 bin turist geldi. Bunun ana nedeninin Rusya’daki ekonomik şartlar olduğunu öngörmek mümkün. Bir Euro 100 Ruble civarında seyrederken, Rus halkı devam eden savaşın ağırlığını artık daha çok hissediyor. Antalya’nın iki önemli turist kaynağı olan Avrupa’yı İsrail-Filistin savaşı, Rusya’yı Ukrayna-Rusya savaşı etkiliyor” diye ifade etti.
GÜVENLİK FİYATTAN DAHA ÖNEMLİ
Güvenliğin fiyattan daha önemli olduğu vurgulayan Yavuz, savaşların sezonu belirleyebileceği üzerinde durdu. Yavuz, “Görünen o ki bu kış da hepimizin gözü kulağı kuzeyimizde ve güneyimizdeki savaşlarda olacak. Önümüzdeki 3-4 ay zor ve endişeli günlere gebe. Her şey de olduğu gibi turizmde de fiyat önemli bir kriter olmasına rağmen, güvenlikten daha önemli değil. Parayı bir şekilde temin edebilen insanoğlu tatil için ilk sıraya can güvenliğini koyuyor. Orta Doğuda sular durulur, kuzeydeki savaş soğumaya başlarsa Antalya Dünya turizminin liderliğine oynar. Sanırım bunu herkes öngörebilir, ben sadece o durumda yaşanabilecek başka bir konuya dikkat çekmek için belirttim, zira ibre yukarıya döndüğünde gözümüz de dönebiliyor ve akıl almaz hedeflerle hayatın gerçeklerinden uzaklaşıp ayakları yere basmayan söylemler havada uçuşuyor. Antalya turizminin en önemli konularından birisi hızlı büyümesi ve buna bağlı olarak yatak kapasitesinin çok artmasıdır. Şehir, nüfusunun 7-8 katı misafire hizmet vermeye çalışırken büyük sorunlar yaşamaktadır. Hazmedebileceğimizden fazlasını yemeğe çalışırken sağlığımıza zarar veriyoruz. Sürekli sayı artışını hedeflemektense, sürekli ve istikrarlı olmayı düşünmeliyiz” diye konuştu.
“TURİZMCİ GELİR SAYMAZ”
Yavuz, gelen turist sayısının değil, gelirin önemli olduğu ve 'Turist saymayalım, gelir sayalım!' sözüne eleştirerek, şöyle devam etti: “Son yıllarda sürekli duyduğum en popülist ve içi boş söz diyebilirim. Gelen sayıya değil, gelire konsantre olalım anlamında söylenen ama gelirin o sayıya bölünerek hesaplandığını göz ardı eden bir bakış açısı. Her birim kendi gelirini, giderini sezon sonunda zaten yapıyordur, bunu ifşa etmek zorunda da değildir. Ülke olarak da Kültür Turizm Bakanlığı havalimanlarındaki anketlerden, kredi kartı harcamalarına kadar birçok parametreden oluşan turizm gelirini belirli aralıkla yayınlamaktadır. Bunu bizim hesaplamamız tabii ki beklenemez. Turizmciler gelen turiste, geldiği ülkelere yoğunlaşırlar ve bunun seyrine bakarlar. Buradan yaptıkları çıkarımlarla Pazar gelişmelerini takip eder, ona göre doğru ürünleri, doğru pazarlara sunmaya çalışırlar. Bu yüzden de gelen turist sayılarını hem kendi ülkelerinde, hem rakip ülkelerde takip etmek zorundadır. Özellikle içinde bulunduğumuz savaş ve ekonomik şartlarda turistin eğilimi ve ülkemize olan ilgisi çok önemli bir göstergedir. Bunu takip etmesinden daha doğal ne olabilir ki. Turizmci gelir sayamaz.”
TÜM ZORLUKLARA RAĞMEN REKOR YIL OLDU
Yavuz, tüm zorluklara rağmen, 2023'ün Antalya turizmi için rekor bir yıl olduğu ve tarihe geçeceği belirtti. Yaşanan deprem ve bölgesel olaylar göz önüne alarak bir değerlendirme yapan Yavuz son olarak şunları kaydetti: “Evet, bu yıl da sezon uzamadı Antalya Turizminin tüm zamanlarda ki en yoğun turist gelişinin olduğu bir yıl oldu. 2023 yılında gelen turist sayısı yıl sonunda 15,5 milyonu aşmış olacak ve 15 milyon 280 bin turistin geldiği ve en iyi olan 2019 yılını geride bırakmış olacak. Bu tabii ki şehrin kayda değer bir rekoru olarak turizm tarihine geçecek. Tarihimizin en büyük deprem faciası ile başladığımız ve etrafımızdaki savaş alevlerinin içinden geçtiğimiz 2023 yılını ayrı bir yere koymamız gerek. Daha pandeminin yaraları henüz sarılmamışken, yaşadığımız coğrafyanın gerçekleri ile her bir günü birer birer nakış gibi örüp yılı tamamlıyoruz. Ne depremi unutacağız, ne de 2023 yılını.”