Bursa ihracatında haziran verisi moral bozdu.
Bu yılın ilk 5 ayında ivme alan kentimiz ihracatı, altıncı ayda yüzde 19’luk bir kayıp yaşadı.
Böylelikle geçen ayki ihracat rakamı 1 milyar 250 milyon dolar seviyesinde kaldı.
2024’ün ilk 6 aylık yarı diliminde ise toplam ihracat 8 milyar 150 milyon dolar seviyelerinde gerçekleşerek önceki yılla aynı seviyeyi gördü.
Haziran’daki düşüş otomotiv endüstrisinden kaynaklandı.
Ocak-Haziran toplamında geçen yıla kıyasla yüzde 1,1 artan otomotiv ihracatı, altıncı ayda yüzde 19,4 kayıp yaşadı.
Toplam 3,7 milyar dolarlık ihracat performansı ile Bursa ihracatındaki lokomotif rolünü koruyan endüstri, haziranda yarım milyar dolar seviyelerine demir attı.
Tekstil ve hammaddeleri sektöründeki sıkışma hem aylık hem de dönemsel performansa yansıdı. Bu sektörün haziran performansı geçen yıla göre yüzde 17,7 düştü ve 86 milyon dolara indi. Sektörün ilk yarıdaki toplam dış satımı ise yüzde 1,2 oranında gerileyerek 635 milyon dolarla sınırlandı.
Bursa’da ihracatı domine eden bir diğer sektör hazırgiyim ve konfeksiyon da alarm veriyor. Bu sektörün haziran ihracatı, yüzde 21,4’lük kayıpla 112,5 milyon düzeyinde kalırken 6 aylık toplam performansta yüzde 8,4’lük düşüş göze çarptı ve toplam rakam 771 milyon dolar olarak belirlendi.
Yılın ilk yarısında tekstil ve hammaddeleri ile hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü gibi olumsuz geçiren bir diğer sektör de makine oldu.
Bursa’nın makine ve teçhizatları ihracatı, haziranda yüzde 29,5’luk gerileme ile 85 milyon dolar seviyelerinde, 6 aylık toplam performansı ise yüzde 9,6’lık kayıpla 626,5 milyon dolar düzeyinde kaldı.
Bursa’da konkordatoların en yoğun görüldüğü mobilya sektörü de iyi sinyaller vermiyor.
Mobilya, kâğıt ve orman ürünleri ihracatımız, altıncı ayda yüzde 29,7 oranında düşerek 50,5 milyon dolaylarında gerçekleşirken yılın ilk yarısı toplamında yüzde 11,5’luk kayıpla 368 milyon dolar seviyelerine inildi.
Bu yılın ilk yarısında en pozitif gelişme yaşanan sektörler çelik ve kimya oldu.
Bursa’nın çelik ihracatı, haziranda yüzde 13,5 oranında artışla 92 milyon dolar, yarıyıl toplamı ise yüzde 26,5 oranında artarak 558 milyon dolarları gördü.
Bursa’nın kimya ihracatı ise altıncı ayda yüzde 6,3’lük kayıpla 60 milyon dolar seviyelerinde kalsa da yarıyıl toplamında bu sektördeki ihracat, yüzde 13,6 oranında artışla 393 milyon doları aştı.
***
Haziranda birçok sektörde kayıp göze çarparken yılın ilk yarısı, ikinci yarı için umut verici bir seviyeyi işaret ediyor.
Bursa, mevcut dinamizmini koruduğunda 16 milyar dolar seviyelerini görebilir. Elbette temmuz ve ağustos ayları da haziran gibi düşük seviyelerde gelebilir. Yine de moral bozmamak gerek…
Beraberinde ihracatçının kur ve enflasyon sorununu da yadsınmamalı. Enflasyona göre sınırlı kalan kur yükselişi, sektörlerimizin pazarlarında rekabetçiliğini yitirmesine neden oluyor. Ki bu artık neredeyse herkesçe bilinen bir gerçeklik durumuna erişti.
Özellikle de ana pazarımız Avrupa’da, ihracatçımız Çin ile rekabet etmekte zorlanıyor. Örneğin ayakkabıda önceleri de Çin’e nazaran pahalı kalmasına rağmen Türk ürünlerini seçen Avrupa, artık açılan fiyat farkı dolayısıyla Çin’e yöneliyor.
Türkiye’nin üretici ve ihracatçıyı koruması ve baş tacı etmesi gereken bu dönemde ne yazık ki halk zamlarla boğuşurken sermaye de vergi belirsizliği yaşıyor.
Son vergi paketine ilişkin Bursa’dan geçte olsa birkaç ses çıktı. Geçen ayki BTSO Meclis Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İsmail Kuş, vergi paketine ilişkin çok rasyonel bir değerlendirmede bulunmuştu:
Yeni vergi düzenlemeleri zaten büyük zorluklarla mücadele eden işletmelerimizin yükünü daha da ağırlaştırmamalıdır. İşletmelerimiz, ekonomimizin can damarıdır ve onların ayakta kalması, ülkemizin ekonomik istikrarı için hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, yeni vergi politikalarında, üretimin, istihdamın ve ihracatın aktörleri olan reel sektörümüzün rekabet gücünün ve sürdürülebilirliğinin de gözetilerek uygulanması en önemli beklentimizdir. Ayrıca kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek de önceliklerimiz arasında yer almalıdır. Kayıt dışı çalışanların ve işletmelerin kayıt altına alınmasını sağlayacak adımlar, hem vergi adaletini hem de ekonomik şeffaflığı artıracaktır. Hepimiz için sabır ve fedakârlık gerektiren bu dönemin en az hasarla atlatılmasını ve ülkemizin arzu ettiğimiz refah seviyesine hızla yükselmesini temenni ediyorum.
Aynı şekilde dün de Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Küçükkayalar, bir açıklama yayınladı.
Başkan Küçükkayalar, söz konusu pakete ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
Gözlemlediğimiz kadarıyla Hazine ve Maliye Bakanımız da bu konu üzerinde özellikle durmaktadır. Kamuoyunda tartışma ortamı bulan bahse konu vergi paketinin, toplumun tüm kesimleri üzerindeki ekonomik yükü daha da artırmasından endişe etmekteyiz. Umudumuz ve beklentimiz düzenlemelerin etkin, adaletli ve kapsayıcı olmasıdır.
Küçükkayalar, şu tavsiyesini de paylaştı:
Oluşacak ortam üretimin yavaşlamasına ve istihdam kaybına yol açmamalı, aksine üreterek ve mümkün olduğunca katma değerli üretim alanlarını artırıp, onları daha fazla destekleyerek bu kriz ortamından çıkılması sağlanmalıdır.
***
Ekonomide kötü günlerin yeterince uzadığı düşünülürken bazı uzmanlar önümüzde daha kötü günler olduğunu söylüyor.
Vatandaş, özellikle de dar gelirli grup peş peşe gelen ağır zamlar altında geçim derdine gömülmüşken iş dünyasının da yine gelecekte iyi günleri inşa etmek adına bugünden ortaya koyduğu gerçekliği ve tavsiyeleri dikkate alınmak şart.
Ülkesi için çalışma, üretme ve kazanma derdinde olanlara saygıyla…