Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adıyaman Gençlik ve Spor Müdürlüğü Spor Salonu'nda, "Bir Oluruz 6 Şubat Depremleri Anma Programı"na katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkan başlıklar:
Aziz milletim, sevgili Adıyamanlılar, kıymetli misafirler, değerli kardeşlerim, sizleri en kalbi duygularımla, hürmet ve muhabbetle selamlıyorum. Çelikhan’dan Besni’ye, Gölbaşı’ndan Kahta’ya, Gerger’den Sincik’e, Adıyaman’ın tüm ilçelerinde, tüm köylerinde yaşayan kardeşlerime selamlarımı iletiyorum. Şu an bizleri canlı bağlantıyla takip eden, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya’daki kardeşlerime aynı şekilde buradan saygılarımı, sevgilerimi gönderiyorum.
Bugün Sahabeler şehri, alimler yurdu, arifler diyarı Adıyaman’dayız. Hepimizi derinden sarsan, yüreğimizde büyük yaralar açan, milletimizin hafızasında asla silinmeyecek izler bırakan 6 Şubat depremlerinin 2. sene-i devriyesinde siz kardeşlerimizle bir aradayız.
Sözlerimin hemen başında, 6 Şubat asrın felaketinde yitirdiğimiz 53 bin 737 kardeşimizin her birine yüce Allah'tan rahmet niyaz ediyor, sizleri şehitlerimiz için birer Fatiha okumaya davet ediyorum. Rabbim deprem şehitlerimizin ruhlarını şad, mekanlarını cennet eylesin. Toprağa verdiğimiz canlarımızın aziz hatıralarını, aminlerle, Fatihalarla, Yasinlerle, dualarla kalplerimizde yaşatmaya devam edeceğiz.
Rabbim ülkemizi ve milletimizi böyle afetlerden muhafaza buyursun diyor, deprem şehitlerimizin yakınlarına ve milletimize bir kez daha sabr-ı cemil diliyorum. Yine bu vesileyle tüm şehitlerimizle birlikte dün, Pençe Kilit operasyonu bölgesinde şehit olan Binbaşı Murat Kemal Yetişen’e de Allah’tan rahmet diliyor, silah arkadaşlarına ve ailesine taziyelerimi iletiyorum.
Bugün hem 6 Şubat gecesinin acısını ilk günkü tazeliğiyle kalbimizde hissediyor, hem de devletimizin desteği, milletimizin dayanışmasıyla deprem bölgemizi yeniden ayağa kaldırmanın haklı gururunu yaşıyoruz. 6 Şubat’ta 11 ilimizde meydana gelen sarsıntılar sadece bu illerdeki insanlarımızı değil, 85 milyon olarak hepimizi derinden etkiledi.
Birçok ülkenin yüzölçümünden daha büyük bir alanda meydana gelen depremlerden 14 milyon vatandaşımız etkilendi. 2,5 milyona aşkın vatandaşımız farklı illere göç etmek zorunda kaldı. Asrın felaketi ülkemiz için doğrudan 104 milyar dolar, dolaylı olarak da 150 milyar dolarlık ağır bir maliyete yol açtı. Herkesin altından kalkamayacağı bu ürkütücü tabloya rağmen hem millet hem de devlet olarak bir an olsun ümitsizliğe kapılmadık. Yüreğimize düşen ateşi bir an önce söndürmek için gece gündüz demeden, yılmadan, yorulmadan, sabırla, azimle, kararlılıkla çalıştık.
Depremin ilk anından itibaren devletimizin tüm imkanlarını seferber ederek 650 bin personele tüm kurumlarımızı afet sahasına gönderdik. Hızla enkaza koşan arama kurtarma ekiplerimiz, güvenlik güçlerimiz, sağlık çalışanlarımız, işçilerimiz, mühendislerimiz, gönüllülerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız ve diğerleri tek yürek, tek bilek oldu. O zor günlerde siyasi menfaat devşirmek amacıyla "devlet nerede?" diye soranlara "devlet işte burada, halkının yanında" diyerek cevabımızı hem de çok güçlü bir biçimde verdik.
Devleti, evsiz kalan analarımızın, babalarımızın, evlatlarımızın ellerini tutarken, dertlilere derman olurken gösterdik. Devleti, eğitimden sağlığa, ulaşımdan ticarete sorunları çözmek için aylarca deprem bölgesinde kalan bakanlarımızla, yöneticilerimizle, kamu görevlilerimizle gösterdik. Devleti, deprem turistleri çekip gittikten sonra tam iki yıldır buralarda gece gündüz demeden süren inşa ve ihya çalışmalarıyla gösterdik. Devleti, teslim edilen konut ve işyerleriyle, yapılan yollar ve köprülerle, inşa edilen okullar ve hastanelerle, verilen destek ve teşviklerle gösterdik. Gözyaşlarımızı içimize akıtarak emekle, alın teriyle, metanetle, çelik bir iradeyle şehirlerimizi yeniden ayağa kaldırıyoruz. O gün yıkıntılarla dolan sokaklarımız bugün çocuklarımızın, gençlerimizin gülüşleriyle, ümit dolu çehreleriyle hamdolsun yeniden çiçekleniyor. Bizi ve devletimizi, milletimize ve depremzedelerimize mahcup etmeyen Rabbime bugün bir kez daha hamdediyorum.
Ankara ve İstanbul'daki sıcak ofislerinden ahkam kesenlere, aynaya bakmadan "bize ne yaptınız?" diye soranlara özetin özeti mahiyetinde bazı rakamları burada kısaca hatırlatmak istiyorum. Bakınız, dünyanın birçok gelişmiş ülkesinde afetlerin ardından enkaz kaldırma çalışmaları dahi kimi zaman yıllar alırken biz sadece birkaç ayda konutlarımızı yükseltmeye başladık.
İki hafta önce, 24 Ocak'ta 201 bininci yuvamızın anahtarlarını Malatya'mızda hak sahibi kardeşlerimize teslim ettik. Son iki yılda deprem bölgemize 2,6 trilyon lirayı aşan yatırımlar yaptık. 2025 bütçemizde ise 584 milyar liralık kaynak tahsis ettik. İnşa edeceğimiz konutların tamamının yapımına başladık. Kalan 252 bin konut ve işyerimizi de hızlıca bitirip hak sahiplerine teslim edeceğiz. Böylelikle yılbaşına kadar toplam 453 bin konut, yani neredeyse yarım milyon konut yapacak ve evine girmeyen, işyerine kavuşmayan tek bir vatandaşımızı dahi bırakmayacağız.
Deprem bölgemizin tamamında, toplam uzunluğu 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hattını komple yeniliyoruz. Dikkatinizi çekelim. Türkiye'nin toplam sınır ve kıyı uzunluğu yaklaşık 11 bin kilometredir. Yani bugün depremzede şehirlerimizde Türkiye'nin çevresini baştan başa dolaşacak uzunlukta bir altyapı yatırımı gerçekleştiriyoruz.
Deprem bölgesindeki hizmetlerin aksamaması ve hayatın tekrar normale dönmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız ile birlikte diğer bakanlarımız ve belediyelerimiz de olağanüstü bir çaba gösterdi. Sağlık Bakanlığımız deprem bölgesinde 42,5 milyar lira bedelle 5 bin 588 yataklı 110 sağlık tesisini tamamladı. Bölgede hizmet veren sağlık tesislerine ek olarak 34 sahra hastanesi ve 176 acil müdahale ünitesi kurduk. Sağlık alanında bölgemizde 58 milyar liralık, toplam 5 bin 750 yataklı 92 sağlık tesisinin inşası ise devam ediyor. Bölge genelinde 557 acil yardım istasyonunun yanı sıra 939 ambulans, 88 UMKE aracı ve üç helikopterimizle sağlık hizmetlerimizi sürdürüyoruz. Bin yataklı Hatay Şehir Hastanesi ile bin yataklı Kahramanmaraş Şehir Hastanesi’nin projeleri bitti. İnşallah yıl içinde de ihaleleri yapılacak.
Adalet hizmetlerinin kesintiye uğramadan sürmesi için adeta bir yargı seferberliği başlattık. Bine yakın hakim ve savcı olmak üzere yaklaşık 10 bin personel deprem şehirlerimizde görevlendirildi. Bölgede toplam 697 yeni mahkeme kurarak iş yükünü hafiflettik. 21 adliye binası, 12 ceza infaz kurumu, 3 adli tıp hizmet binası, 1 personel eğitim merkezi ve 82 kamu konutunu 2025 yılı yatırım programımıza aldık. Bunlardan 8 adliye, 2 ceza infaz kurumu, 2 adli tıp ve 11 kamu personel konutunun inşası sürüyor. 13 adliye, 10 ceza infaz kurumu, 1 adli tıp, 1 personel eğitim merkezi ve 71 personel konutu binamızın da inşaat öncesi hazırlıkları devam ediyor.
Bir diğer önemli meselemiz malum, eğitimdi. 11 ilimizde 6 Şubat öncesinde eğitim öğretim faaliyetleri 11 bin 567 okuldaki 119 bin 200 derslikte devam etmekteydi. Bugün itibariyle derslik sayımız 132 bin 168’e ulaştı. Depremde 1295 okul ve 9 bin 935 derslik yıkılmış veya kullanılamaz hale gelmişti. Bugüne kadar 524 okul ve 7 bin 500 dersliğin yapımını tamamladık. Orta hasarlı 134 okul ve 1537 dersliği güçlendirdik. Az hasarlı 63 bin dersliği onardık. Halihazırda 717 okul ile 13 bin dersliğin yapımı, 115 okul ve 1582 dersliğin güçlendirme çalışmaları devam ediyor. İnşallah bunları eylül ayına kadar hizmete açmayı hedefliyoruz. Bu çalışmaların sonunda 1241 yeni okul ve 19 bin 784 derslik yapacak, 249 okul ve 3 bin 119 dersliğin de güçlendirmesini tamamlayacağız. Böylece deprem bölgesindeki derslik kapasitesini yüzde 10 artırarak 6 Şubat'tan önceki kapasitenin üzerine çıkartacağız.
Şurası bir gerçek ki ulaşım olmayan atılan her adım yarım kalır. Karayolu, havayolu, demiryolu, denizcilik ve haberleşme alanında önemli çalışmalar gerçekleştirdik. 8 ilde 26 ayrı kesimde toplam 336 kilometre uzunluğunda bağlantı ve imar yolunun ihalesi tamamlandı ve çalışmalara başlandı. Deprem konutlarının bağlantı ve imar yollarının yapımına devam ediyoruz. Demiryollarında hasar gören 1275 kilometre uzunluğundaki hattımızın 1060 kilometrelik kısmının yapım ve onarım çalışmaları bitti. Kalan kısmı da kısa süre içinde hizmete açmayı planlıyoruz. Hatay Havalimanımızın uçuş pisti depremde ciddi zarar görmüştü. 3 bin metre uzunluğundaki bu pistin yapım çalışmaları sürüyor. Geniş gövdeli uçakların da inebileceği yeni bir pisti, inşallah Hatay'ımıza tekrar kazandırıyoruz. 163 noktaya ücretsiz uydu terminaliyle ve kablosuz erişim noktaları kurduk. Haberleşme altyapıları için, işletmecilerin gerekli planlamaları yaparak yaklaşık 1400 adet kalıcı baz istasyonu kurmalarına yardımcı olduk.
Deprem bölgesindeki işletmelerin, sanayi, kalkınma, yatırım teşvikleri, KOSGEB ve TÜBİTAK destekleri gibi pek çok alanda yanında olduk. Depremden etkilenen 11 ilimizde, 15 Organize Sanayi Bölgesi ve 17 Sanayi Sitesi projesi için 14 milyar 755 milyon liralık kaynak sağladık. 9 ilimizde 3'ü Organize Sanayi, 1'i Endüstri Bölgesi olmak üzere 34 adet sanayi alanı ilan ettik. Depremden zarar gören sanayi işletmelerinin hasarlarının giderilmesi amacıyla 2025 yılı için yaklaşık 3 milyar lira ödenek tahsis ettik.
Kalkınma ajanslarımızla afet illerimizde 1655 projeye 3 milyar lira, bölge kalkınma idarelerimizle 132 projeye 1,1 milyar lira kaynak aktardık. Depremden yoğun olarak etkilenen 65 ilçemizdeki yatırımları en üst seviyede yatırım teşvikleriyle destekledik. Bölgede 204 milyar lira yatırım büyüklüğüne sahip 50 bin 774 kişiye istihdam sağlayacak 1116 yatırım için teşvik belgesi düzenledik.
Deprem sonrası canlanma destek programıyla 60 bin 673 KOBİ'ye 37 milyar liranın üzerinde kaynak sağladık. TÜBİTAK aracılığıyla 484 araştırma geliştirme projesine 772 milyon lira destek, 2 bin 500'e yakın öğrenci ve araştırmacıya 672 milyon lira tutarında burs verdik.
İçişleri Bakanlığımız 59 vali olmak üzere 708 mülki idare amiriyle 142 bin 500 güvenlik personelini bölgede görevlendirdi. Arama-kurtarma ve enkaz çalışmalarından, iaşe ve ibate hizmetlerine, geçici barınma alanlarının kurulumundan ortak kullanım alanlarının düzenlenmesine, geniş çaplı koordinasyon faaliyetleri yürüttü. Konteyner kentlerde kalan vatandaşlarımızın gıda market alışverişleri için 73 bin kart dağıttık. 2025 itibariyle 363 bin haneye toplam 34,5 milyar lira kira desteği verdik.
Taşınma destek, kira, tahliye, vefat yardımı ve diğer destek ödemelerinin toplamı 150 milyar liraya yaklaştı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlikte Toplum Yararına programımız çerçevesinde 15 milyar lira tutarında 77 binden fazla kontenjan tahsis ettik. Kısa çalışma ödeneğiyle 111 binden fazla kişiye toplam 1 milyar liralık ödeme yapıldı. Gençlik ve Sporda 23 bin 692 depremzede öğrencimizin öğrenim kredisini karşılıksız bursa dönüştürdük. 18 bin afetzede öğrencimize de yeni eğitim öğretim yılında öğrenim bursu tahsis ettik.
Deprem bölgemizin dört ilindeki toplam 9 bin 710 yataklı 9 yeni öğrenci yurdumuzdan üçünün inşası tamamlandı, altısının yapımı devam ediyor. 8 şehrimizdeki 10 bin 500 yatak kapasiteli 8 yeni öğrenci yurdumuz ise proje aşamasında, bunların yapımına kısa sürede başlayacağız.
Diyanet İşleri Başkanlığımız bölgede zarar gören camilerimizin ve Kur'an kurslarımızın onarımı ve inşası için 156 milyon liralık yardımda bulundu. İlköğretim, ortaöğretim ve lisans düzeyindeki 7 bin 90 öğrenciye, 10 milyon liranın üzerinde eğitim desteği verdik. Kültür Bakanlığımız depremde hasar gören farklı illerimizdeki 12 Cemevinin bakım, onarım ve tefrişat çalışmalarını yaptı, 377 vakıf kültür varlığının restorasyonuna başladı. Aile Bakanlığımız 4,1 milyon vatandaşımıza psikososyal destek sundu. Aile ve Gençlik fonundan yeni evlenen 5 bin 653 çifte 2 yıl geri ödemesiz, 48 ay vadeli faizsiz kredi desteği verdi. Deprem bölgemizdeki 16 kadın konuk evinde 18 bin 201 afetzedeyi misafir etti. Son 2 yılda 11 ilde toplam 30 milyar lira tarımsal destek ödemesi yaptık. İçme ve tarımsal sulama için 20 milyar liralık yatırımımız oldu, 46 milyar lira daha yatırım yapacağız.
Ayrıntılar geliyor...
