İngiltere Dışişleri Bakanlığının tarihi Lancaster House yerleşkesinde düzenlenen ve ana gündem maddesi Ukrayna'da kalıcı barış ve Avrupa güvenliği olan zirveye Ukrayna, Fransa, Almanya, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, İspanya, Türkiye, Finlandiya, İsveç, Çekya ve Romanya'dan devlet liderleri ve bakanlar katıldı.
Katılımcılar arasında NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve Avrupa dışından Kanada Başbakanı Justin Trudeau yer alırken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı temsilen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan iştirak etti.
ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında 28 Şubat'ta Washington'da yaşanan tartışmanın ardından yapılan zirvede, toplantıya katılan bazı temsilcilerin yaptığı açıklamaya göre, ABD'nin Ukrayna'ya desteği ve bu ülkeye sağlanacak güvenlik garantilerinde üsteleneceği rol de masaya yatırıldı.
Katılımcılar, gelecekteki Rus saldırılarına karşı caydırıcı olacak önlemleri de ele aldı.
Von der Leyen, Avrupa'nın yeniden silahlanması konusunu da toplantı katılımcılarına açtığını ifade etti.
“BARIŞIN KAYBEDENİ OLMAZ”
Türkiye olarak Londra'daki bu toplantıya katılmamız önemli diyen Bakan Fidan, “Ukrayna’daki olası barış anlaşması için Avrupa güvenliği mimarisinin yeniden inşaasında cumhurbaşkanımızın büyük bir vizyonu var. Umarım hemen bir ateşkes olur arkasında da kalıcı bir barış anlaşması olur. Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi barışın kaybedeni olmaz” ifadelerini kullandı.
UKRAYNA SİLAH ÜRETİMİ İÇİN İNGİLTERE İLE KREDİ ANLAŞMASI İMZALADI
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, zirve öncesinde Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile ikili görüşme yaptı. Görüşmede iki ülke arasında bir kredi anlaşmasına imza atıldı.
Zelenskiy, görüşmeye ilişkin sosyal medya paylaşımında, bu anlaşma kapsamındaki kaynağın Ukrayna'da silah üretimine yönlendirileceğini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu kredi, Ukrayna'nın savunma yeteneklerini artıracak ve dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirler kullanılarak geri ödenecek. Gerçek adalet budur. Savaşı başlatan, bedelini ödemelidir. İngiltere halkına ve hükümetine savaşın başından beri verdikleri muazzam destek için teşekkür ediyorum. Böyle bir stratejik ortağa sahip olduğumuz için ve güvenli bir geleceğin görünüşüyle ilgili aynı vizyonu paylaştığımız için mutluluk duyuyoruz."
İNGİLTERE VE FRANSA, SAVAŞI BİTİRECEK BİR PLANI ÇALIŞMAK ÜZERE UKRAYNA'YLA ANLAŞTI
Starmer zirve öncesi BBC'ye verdiği röportajda, Trump ile Zelenskiy arasında yaşanan tartışmayı ofisinde izlediğini anlatarak, "Kimse bunu görmek istemez. O gün telefonla hemen Başkan Trump ve Başkan Zelenskiy'yi aradım. Çünkü bana göre Avrupa ve İngiltere'nin de güvenliği ve savunması için önemli olan Ukrayna'da kalıcı barışa odaklanmamız gerekiyor." diye konuştu.
Starmer, ayrıca Fransa ve 1-2 ülkeyle birlikte savaşı bitirecek bir plan üzerinde çalışmak için Ukrayna'yla anlaştıklarını, bunun daha sonra ABD ile de görüşüleceğini ifade etti.
İTALYA BAŞBAKANI MELONİ: "EĞER AYRIŞIRSAK BU, BİZİ DAHA ZAYIF HALE GETİRECEKTİR"
Zirve öncesinde Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile de ikili görüşme yaptı.
Meloni, Ukrayna'da kalıcı barışın sağlanması konusunda, "Batı'nın bölünmesi riskini önlememizin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu noktada İngiltere ve İtalya birleştirici bir rol oynayabilir. Ben de ABD ile Avrupa liderleri arasında bir zirve teklif ettim. Eğer ayrışırsak bu, bizi daha zayıf hale getirecektir." ifadelerini kullandı.
TRUMP-ZELENSKİY TARTIŞMASINDAN SONRA UKRAYNA KONUSU GÜNDEMİN İLK SIRASINDA
Trump ile Zelenskiy arasında 28 Şubat'ta Oval Ofis'te yapılan görüşmede tartışma yaşanmış, bunun üzerine daha önceden planlanan ortak basın toplantısı iptal edilerek Zelenskiy, Beyaz Saray'dan ayrılmıştı.
Tartışma sırasında Trump, Ukrayna liderinin tutumunu eleştirirken Zelenskiy de ülkesine yönelik destek beklentisini dile getirmişti.
Tartışma üzerine, nadir toprak elementleri anlaşması da imzalanmamıştı.
Başkan Trump, Oval Ofis'teki hararetli tartışmanın ardından Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, Zelenskiy'nin barışa henüz hazır olmadığını savunmuştu.
Zelenskiy, Fox News'a verdiği mülakatta Trump'tan özür dileyip dilemeyeceği yönündeki soru üzerine özür dilemesini gerektirecek yanlış bir şey yapmadığı yanıtını vermişti.
Çok sayıda Avrupalı lider tartışmanın ardından Ukrayna'ya destek paylaşımında bulunmuştu.
Oval Ofis'teki tartışma sonrasında ABD'den ayrılan Zelenskiy, Londra'ya gelmişti.
Beyaz Saray'daki tartışma sonrası Ukrayna konusu ve Londra'da yapılacak liderler zirvesi gündemin ilk sırasına yerleşmişti.
AA