Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü'nde çalışmalarına devam eden ve aynı zamanda Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü olan Prof. Dr. Orhan Özçatalbaş, tarım diplomasisinin uluslararası ilişkilerdeki önemine dair açıklamalarda bulundu. Özçatalbaş, uluslararası ilişkilerde gücün genellikle nüfus, yüzölçümü, doğal kaynaklar, ekonomik büyüklük, askeri kapasite ve siyasal istikrar ile ilişkilendirildiğini belirterek, günümüzde ise kamu diplomasisinin öne çıktığını vurguladı. Kamu diplomasisinin artık sadece devlet kaynaklı olmadığını ifade eden Özçatalbaş, üniversiteler, medya, haber ajansları, küresel işletmeler, özel sektör kuruluşları, baskı grupları, uluslararası örgütler ve bireylerin kamu diplomasisinde etkin rol oynadığını söyledi. Tarım ve gıda ürünlerinin stratejik önemini vurgulayan Özçatalbaş, özellikle Kovid-19 pandemisi, Rusya-Ukrayna Savaşı ve gıda ambargoları gibi olayların uluslararası gündemin öncelikli konuları arasında yer aldığını belirtti. Ayrıca, Dünya Gıda ve Tarım Örgütü'nün verilerine göre, yaklaşık 900 milyon insanın kronik kıtlık ve açlık sorunuyla karşı karşıya olduğunu hatırlatarak, tarım ve gıdanın global düzeydeki önemine dikkat çekti.
“TARIM YUMUŞAK DİPLOMATİK ARAÇ”
Tarım ve gıda diplomasisinin günümüzdeki önemine dikkat çeken Özçatalbaş, bu diplomasi türünün uluslararası ilişkilerde yumuşak güç olarak öne çıktığını ifade etti. Tarım diplomasisinin, tarım, gıda güvencesi, sürdürülebilirlik, karbon salımı ve kalkınma gibi konuları kapsadığını belirten Özçatalbaş, tarımın uluslararası ilişkilerde bir araç olarak kullanılmasının gelecekte daha da artacağını öngörerek, “Tarımın özellikle soft yani yumuşak diplomatik aracı olarak kullanıldığı alanlar var ve Türkiye'nin dışında Türkiye'nin dışında özellikle Amerikalı çok iyi kullanıyor, Hollanda kullanıyor, Brezilya kullanıyor, Yeni Zelanda kullanıyor. Almanya kullanıyor yerine göre ve tarım diplomasi var olan gıda maddesi ihtiyacının söz konusu üye ülkelerde doğru ve rastgele kullan için alternatifler sunma sanatı olarak ortaya çıkıyor” dedi.
TARIM KORİDORU ANLAŞMASI İMAJI İÇİN ÖNEMLİ
Diplomasi açısından tarım ve gıdanın önemine vurgu yapan Özçatalbaş, “Biliyorsunuz Rusya, Ukrayna savaşı ile birlikte Tahıl Koridoru Anlaşması yapıldı. İstanbul mutabakatı yapıldı. İstanbul mutabakatı tam anlamıyla aslında Türkiye belki farkında olmasa da çok ciddi bir tarım olayıydı ve Türkiye bunu çok iyi kullandı. Kendi imajını düzeltmenin ötesinde kendi imajına yapılandırmak bakımından çok ciddi etkiler olduğunu söyleyebiliriz ve önümüzdeki günlerde de tarım diplomasisi konusunda çok çalışılması gerektiğini söyleyebiliriz” diye konuştu.
“ÇOK ÖNEMLİ DESTİNASYONLAR VAR”
Prof. Dr. Özçatalbaş, Türkiye'nin tarım diplomasisinde önemli bir rol oynayabilecek potansiyele sahip olduğunu belirterek, Antalya'nın tarım diplomasisi açısından büyük avantajlara sahip bir başkent olabileceğini ifade etti. Tarım diplomasisinin Türkiye'nin imajını düzeltmenin ötesinde, kendi imajını inşa etme açısından da büyük etkileri olabileceğini belirten Özçatalbaş, gelecekte tarım diplomasi konusunda daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurguladı. Özçatalbaş, “Antalya'nın da tarım diplomasi başkenti olmak yönünde Türkiye'nin çok önemli avantajlara sahip olduğunu yine belirtmek gerekir. Çok önemli destinasyonlar var. Bahçe, bitkilerin özellikle alanında bitkisel üretim alanında bir numarası, o bakımdan tarım diplomasinin yüksek teknolojiyle kullanan kentimizde çok daha ciddi boyutlara getirebiliriz” dedi.