Öyle bir rakam olmalı ki talep enflasyonuna sebebiyet vermemeli.
Çünkü bu ortamda tüketim artsın istemiyoruz.
Aynı zamanda maliyet enflasyonu da doğurmamalı…
Çünkü rekabetçiliğimizi kaybetmek istemiyoruz.
Öyle bir rakam olmalı ki emek kesimi mutlu olmalı…
Çünkü yeterince mutsuzluk ve zorluk çekti.
Aynı zamanda sermayenin de huzuru kaçmamalı…
Çünkü yatırım ortamı iyileşsin, üretim artsın istiyoruz.
Sadece bu mu?
Asgari ücret öylesine kritik ki doğru rakam bulunamazsa yapısal sorunlara da neden olur.
Örneğin iş gücü piyasası bozulur.
Üretim ve hizmet süreçlerinde verim düşer.
Maliyet kontrolü kaybolur.
Ya da ithalat patlar sattığın aldığını karşılayamaz. Denge bozulur, kur bağımlılığı lirayı değersizleştirir faiz sarmalı büyür.
Bugüne kadar yaşadığımız süreçte özellikle pandemi döneminin yüksek para arzının neden olduğu enflasyon ve devamında oluşan beklenti enflasyonu ve nihayetinde maliyet enflasyonunun neticelerine şahit olduk.
Yine enflasyon fırsatçılığını da gördük enflasyonun toplumsal ahlaki bozmadaki becerisini de…
***
Öte yandan bu süreçlerde özellikle asgari ücret tespit komisyonunun yaptığı toplantılar üzerine geliştirilen mizahın da bir seviyesi olması gerektiğini düşünüyorum.
Süreci dejenere edici ve bilhassa toplum nazarında kurumları ve kurum kültürünü erozyona uğratıcı eylem ve söylemleri sağlıksız buluyorum.
Toplum, bu işin önemini anlamak zorunda. Bu sadece basit bir rakamın belirlenmesi değil. Bilakis bu rakam, birçok unsurda negatif anlamda tetikleyici olabilecek bir role sahip.
O nedenle hassas davranılması, kamuoyuna doğru mesajların verilmesi ülke ekonomisinin büyümesinin ve toplumsal refahın tesis edilmesi adına aklı selimi elden bırakmamak gerekiyor.
Bu, öyle tek pencereden bakılarak yorumlanabilecek ve hatta siyasete malzeme edilebilecek bir konu değildir.
Emin olunuz ki bugün siyasi arenada size mevcudun iki katının üstünde rakam vaadinde bulunanların ne bir ekonomi yönetimi ne de plan becerisi vardır.
***
Klasik hesaba gelelim…
Asgari ücret 17 bin 2 lira.Bir simit 15 lira.Ayda kaç simit eder?Bin 133,3.Günde 37,7 simit.Gayet iyi.Gelecek yıl da böyle olursa ne ala!
Olur mu?Zor!Çünkü artık simit de bir yatırım aracına dönüştü sayılır.Susamı var pekmezi var hamuru var…Üstelik hemen tüketmek zorunda da değilsin.İster sabah ye ister gece…Boğazında kalmadığı sürece…
***
Ne olmalı?
Devlet aldığından az vermemeli…
Vergilere, harçlara, elektriğe, doğalgaza ve benzerlerine yapılan zam oranları neyse ona göre bir şekil verilmeli…
Dengenin bozulup bozulmamasını da elbette en çok dengeyi kuran düşünmeli.
Yani vatandaş, tasarrufu kamuda daha somut örnekleriyle görmeli…
***
Ne olur?
Bu rakamın loto toto konusu olmasına karşıyım.
Olması gerekeni tartışmak gerekirse tüm gerçeklik bize 22’den az 23’ten fazla olamaz koşulunu zaruri sunar.
Ülkesi ve milleti için çalışanlara saygıyla…
