Dürüst olun, dürüst!..
Özellikle pazarcılar ve marketler.
Nereden çıktı?
Nereden geldi?
Neden bu yola tevessül edildi bilmiyorum!
Adam, sattığı ürünün fiyatını, etiket yerine geçen kocaman bir kağıt üzerine yazmış.
Örneğin: Dokuz rakamı kocaman.
Kâğıdın en altına bir santimden daha küçük olan "90 kuruş"u yazmış.
Yanında gene kocaman "lira" yazmış.
Fiyatı uygun görüp "İki kilo verin" diyorsunuz.
Yirmi lira verip üstünü bekliyorsunuz.
Satıcı sizden parayı alıp önlüğün cebine atıyor.
Siz paranın üstünü bekliyorsunuz.
Satıcı size "Ne bakıyorsunuz" der gibi bakıyor.
Şaşırıyorsunuz!
"Neden, burada dokuz lira yazıyor" diyorsunuz.
Pazarcı "Abi, iyi bakın, kaç lira yazıyor?"
Dikkatli bakınca "Dürüstlüğü" orada görüyorsunuz.
Küsurat bir köşeye gizlenmiş!
Dürüst olun dürüst.
Manavda öyle, pazarda öyle.
Dürüst olanları tenzih ediyorum.
Meyvenin irisini, temizini, çürük olmayanı tezgâhın önüne; küçüğünü, lekelisini, çürüğünü alta, dizili meyvelerin arkasına koymuş.
Sizin almanıza izin vermiyor.
Kendi dolduruyor poşete.
Eve geliyor, mutfakta bir bakıyorsunuz ki meyvelerin yarısı bozuk, çürük, küçük.
Dürüst olun dürüst.
Eğer Müslüman isen senin son Peygamberin ne diyor; araştır, oku, öğren:
"Bizi aldatan bizden değildir."
Hadi şimdi kendini "kul hakkından" kurtar kurtarabilirsen.
Bir kişi değil, yüz kişi değil.
Binlerce insanın kul hakkını nasıl ödeyeceksiniz?
Büyük bir mağazaya giriyoruz.
Birkaç giyecek alınacak.
Fiyatlara bakıyoruz.
Etiketlerde hep bir küsurat.
Ne bu?
Aldatma.
Göz yanılgısı yaratma.
Yani biraz ucuz gösterme çabası.
Böyle değilse neden bu?
Örneğin: 299 lira.
Yanında minnacık küsurat.
Yani üç yüz lira değilmiş!
Siz oradaki "iki yüz" liraya takılıyorsunuz.
Bitmedi!
Bu fiyatın yanında başka bir fiyat daha var gizlenmiş gibi kenarda.
Veya altta.
Veya üstte.
O fiyat peşin fiyatı imiş!
Taksitli fiyatı ise yirmi, otuz lira daha pahalı!
Yani bu küsuratlar neden?
Neden hep asıl ve son fiyatlar gizleniyor?
Neden insanları aldatıyorsunuz?
Hem siz o küçük gibi gözüken kuruşları neden alıcıya vermiyorsunuz?
Her gün yüzlerce, hatta binlerce kişinin küsuratları kasada kalınca acaba o toplamı yüzlerce lira yapan para kimin cebine gidiyor?
Dürüst olun dürüst.
Kaldırın kuruşları.
Kaldırın küsuratları.
Siz helal kazanın, biz gönlümüz rahat alışveriş yapalım.
Yıllar önce yazdığım gibi:
Dürüstlüğü kaybettik, bulanların yanında bulundurmalarını önemle rica ediyorum.