Çalışanın performans düşüklüğü sebebiyle işten çıkarmalar son yıllarda sıkça rastladığımız fesih türüdür. Pek çok işyerinde ve özellikle de hizmet sektöründe personel için dönemsel hedefler belirlenmektedir.
Bu hedeflerin yakalanamaması işveren tarafından performans düşüklüğü olarak değerlendirilmektedir.
Bu durumda işten çıkarmalar gündeme gelebilmektedir. Fakat bu fesih türü çoğunlukla işçiler tarafından şikayet ve dava konusu edilmekte ve özellikle işe iade davalarına konu olmaktadır.
***
Bununla birlikte eğer "performans düşüklüğü" gerekçesi, gerektiği şekilde ortaya konulamamışsa, genelde davalar işveren aleyhine sonuçlanmaktadır.
Bu anlamda Yargıtay kararlarında, performans düşüklüğü gerekçesiyle fesih uygulamasında dikkat edilmesi gereken hususlara yer verilmektedir.
***
Bir dava konusunda, Hukuk Dairesi tarafından verilen kararda, performans düşüklüğü sebebiyle feshin geçerli bir neden olarak kabul edilebilmesi için gerekli şartlar şu şekilde sıralanmıştır.
• İşçinin performansını ölçen göstergelerin objektif olarak belirlenmesi gerekir. Soyut performans hedefleri ölçüt olamaz.
• Objektif olarak ölçülebilen performans kriterlerinin işyerinde herkes için uygulanıyor olması gerekir. İşverenin eşit işlem borcu bunu gerektirir.
• Performans ve verimlilik şartlarının gerçekçi ve makul olması gerekir. Gerçekleştirilmesi çok zor hedefler, performans kriteri olarak konulamaz.
• İşçinin performansında anlık düşüşler değil, süreklilik gösteren bir düşüş eğilimi olması gerekir.
• İşçinin kapasitesi ve kalifikasyonunun, performans hedefleri için yeterli olması gerekir.
• Performans kriterlerinin önceden belirlenerek tüm işçilere tebliğ edilmesi gerekir.
• İşyerinde performans ölçümlerini yapan bir Performans Değerlendirme Sistemi bulunması gerekir. Ayrıca bu sistemin de düzgün çalışıyor olması şarttır.
• Feshin son çare olması ilkesi gereği, performans düşüklüğünün telafisi için personele şans verilmelidir.
***
Bu şartların bir arada bulunması halinde, işveren tarafından performans düşüklüğü sebebiyle yapılan fesih geçerli bir fesih olarak kabul edilebilecektir.
***
Yukarıda belirtilen hususların mevcut olmaması halinde veya belirtilen bu unsurlarda eksiklik olduğunu düşünüyorsanız, işe iade davası açabilirsiniz.