Kıymetli okur, ekonomik şartların herkes için ağırlaştığı günlerden geçiyoruz.
Özellikle dar gelirli grup, adeta hayatta kalma mücadelesi veriyor.
Enflasyon canavarı karşısında alım gücü zayıflayan sabit ücretliler, kahredici bir yoksullaşma yaşıyor.
Asgari ücretle çalışanlar ve düşük maaş alan emekliler için umut ışığı giderek zayıflıyor.
Gelir dağılımı ve vergilendirmedeki adaletsizlik sosyal refah gibi toplumsal huzuru da baltalıyor.
Yıl başında alacakları zamlar şimdiden eriyen bu büyük kesimin bir kısmı borç yükü altında bir kısmı da eldekini avuçtakini tüketiyor.
***
Neyse ki bugün toplumdaki bu ekonomik uçurumu inkâr etmeyen bir siyaset yapısı var.
İktidar da muhalefette bu realitenin farkında…
Fakat bu yeter mi? İşin açığı yetmiyor.
Mali darboğazda sıkışanlar, bir ümit devletin atacağı ferahlatıcı adımları bekliyor.
En son emeklilerin sıkıntılarına bir nebze merhem olacak bir adım atıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet’in kuruluşunun 100’üncü yılı dolayısıyla 5 bin liralık bir ikramiye müjdesi verdi.
Bu ikramiyeler, hesaplara yatmaya başladı.
Fakat ‘çalışan emekliye ödenmeyecek’ şartı dolayısıyla absürt bir sonuç ortaya çıktı.
Zaten açıklandığı günlerde ‘ihtiyacı olmayan emekli niye çalışsın’ ifadesiyle mantıksal tutarsızlığı ortaya konulan bu uygulama, ödemeler sonucuyla da tartışmalı hale geldi.
Son mağdur emekli çiftçiler oldu.
***
Bursa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 2019 yılı verilerine göre Bursa’da ziraat odalarına kayıtlı çiftçi sayısı 106 bin 668.
Bunun ilçelere dağılımı ise şöyle:
Büyükorhan Ziraat Odası 2 bin 285
Gemlik Ziraat Odası 3 bin 474
Gürsu Ziraat Odası 4 bin 300
Harmancık/Orhaneli Ziraat Odası 3 bin 500
İnegöl Ziraat Odası 12 bin 200
İznik Ziraat Odası 13 bin 900
Karacabey Ziraat Odası 9 bin 364
Keles Ziraat Odası 4 bin
Kestel Ziraat Odası 5 bin 159
Mudanya Ziraat Odası 8 bin 574
Mustafakemalpaşa Ziraat Odası 9 bin 876
Nilüfer Ziraat Odası 4 bin 560
Orhangazi Ziraat Odası 7 bin 400
Osmangazi/Yıldırım Ziraat Odası 3 bin 576
Yenişehir Ziraat Odası 14 bin 500
Bu rakamlar içerisinde o gün de bugün de aktif ve pasif konumda olan çiftçiler var. Aradan geçen zaman zarfında sayının arttığını değil de düştüğünü baz alarak iyimser bir rakamla 100 bin civarında odaya kayıtlı çiftçiden bahsedebiliriz.
Tarım ve Orman Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi’nin 2022 yılı verilerine göre Bursa’da Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) içinde bulunan kişi sayısı 34 bin 910.
Bu rakamın içerisinde de aktif ve pasif konumda olanlar var.
‘Odalara kayıtlı 100 bin civarında iken ÇKS’ye kayıtlı neden 35 bin civarında?’ sorusu sistemin ne kadar sağlıklı olup olmadığına dair ayrı bir tartışma konusu. Fakat mevzumuz bu değil.
Oda ve ÇKS’ye kaydı olan çiftçiler, ikramiyeden yararlanamadı.
Hadi büyük ölçekli olan, destekleme alanlara verilmemesini olağan görelim ama ya mevcutta pasif konumda olanlar ne olacak?
Ne destekleme almış ne üretim yapmış ama ÇKS ve oda kaydı dolayısıyla ikramiye alamamış binlerce emekli çiftçinin günahı ne?
Şimdi vatandaş yana yakıla ÇKS ve oda kaydını sildirmeye çalışıyor. Ne için? 5 bin lira için! Allah aşkına bu, millete reva mı?
***
Kıymetli okur, bakınız Bursa Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Sadi Aktaş, ne diyor.
Başkan Sadi Aktaş diyor ki “Bir çiftçi, emekli olacağı zaman oda kaydı geçerli sayılmıyor ama ikramiye alacağı zaman oda kaydı bahane ediliyor.”
Bu uygulama nedeniyle yalnızca Bursa’da binlerce emekli çiftçinin mağdur olduğunun altını çizen Başkan Sadi Aktaş, “Devlet, sistemde hangi çiftçinin aktif hangisinin pasif konumda olduğunu, kimin destekleme aldığını, kimin üretim yaptığını çok kolay görebilir. Pasif konumda yıllardır üretim yapmayan ve destekleme almayan emekli çiftçinin suçu ne? Kaydını sildirmemiş olmak mı?” diye soruyor.
Başkan Sadi Aktaş’ın haklı sorularına bir yanıt verilmesi gerek…
Hatta yalnızca cevap yetmez bu şartı ortadan kaldırıp ikramiye kapsamını tüm emeklilerle genişletmek gerek.
***
Dünkü ‘Toprak ter ile de korunur’ başlıklı yazıda üreticiye seslenmiş ve üretimden vazgeçmemesinin önemine değinmiştim. Yine aynı yazıda üreticiye Büyükşehir Belediyesi’nce verilen destekleri paylaşmıştım.
Üreticinin toprağına sahip çıktığı kadar sistemin de üreticiye sahip çıkmasının önemine vurgu yapmıştım.
Şimdi bu ikramiye konusunda üreticinin aldığı mesaj sizce nedir?
Mali anlamda 5 bin lira çok büyük bir para değil. Ama moral değer ve bağlılık hissi açısından önemli. Bu rakamı tutarsız sebeplerden ötürücü vermediğimiz emekliyi nasıl ikna edebiliriz?
İlla da çalışana yok şartı uygulanacaksa Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, pasif konumdaki emekli çiftçinin hakkının yenmemesi için bir an önce konuya el atıp mağduriyetin giderilmesi için gerekli ayıklamayı yapması şarttır.
Zira biriken yaraları bir nebze olsun sarmalım derken yeni yaralar açılmamalı…
Saygılarımla…
