Kaş’tan Gazipaşa’ya kadar 640 kilometre kıyısı olan Antalya’da, denize girilebilen birçok plaj bulunuyor. Bu plajlardan belki de en ilginç olanı Mermerli Plajı’dır. Çünkü bu plaj geçmişte kadınlarla erkekler arasında dönüşümlü kullanılıyordu. Bu plaj, Antalya Valiliğine tahsis edilmiş. Bu kararı duyunca, Mermerli’nin kadınlarla erkeklerin dönüşümlü kullanıldığı çocukluk yıllarım aklıma geldi.
***
1970’li yıllarda Antalya, neredeyse sokaktaki herkesin birbirini tanıdığı ufacık bir şehirdi. Kentin bildiğim kadarıyla en eski plajı da Kaleiçi’ndeki Mermerli idi. Mendireklerin hemen dışında yer alan bu plaja o yıllarda kadınlarla erkekler bir arada giremiyorlardı. Sabahtan öğleye kadar kadınlar, öğleden sonra ise erkeklerin girebildiği bu plajın girişi ücretliydi.
***
Denize karışık ya da aileleriyle girmek isteyenler ise Konyaaltı ya da Lara sahillerine gidiyorlardı. Elbette giriş parası vermek istemeyenler de vardı. Onlar yüzmek için daha çok mendireğin diğer tarafındaki yat limanını tercih ediyorlardı. Yat limanının adı o yıllarda iskeleydi.
İskelede tarihi sur duvarlarının hemen altında kumluk denilen bir yer vardı. Burayı daha çok yüzme bilmeyen çocuklar ve gençler tercih ediyordu. Kumu incecik olan kumlukta su birdenbire derinleşmediği için çocuklar yüzmeyi burada öğreniyordu. Onlardan biri de bendim. Kumlukta yüzmeyi öğrendikten sonra Mermerli Plajı’na da gitmeye başlamıştım.
***
Ortaokul yıllarında bazen okuldan kaçar burada hem yüzer hem de mendirekteki kayalıklarda balık tutardık. O yıllarda Akdeniz fokları da iskeleden eksik olmazdı. Akdeniz foklarının arasında yüzerdik. Burada kum balığı denilen bir balık türü vardı. Kum balıkları yemi görür görmez oltaya atlardı. Eti de yenilmeyen bu balıkları hiç sevmezdik. Hatta bu balıktan dolayı Antalya’da her lafa atlayanlara da “kum balığı gibi atlama” sözü kullanılırdı.
Aradan yıllar geçti. 1980’li yıllarda yapılan düzenlemeden sonra kumluk ortadan kaldırıldı. İskelenin adı yat limanı oldu. İskeledeki mavnaların ve balıkçı teknelerinin yerini tur tekneleri aldı. Bugün artık iskelede kimse denize girmiyor. Ama Mermerli Plajı varlığını sürdürüyor. Ama eskisi gibi kadınlarla erkekler ayrı ayrı saatlerde dönüşümlü olarak burada denize girmiyorlar.
***
Bu plajı günümüzde ağırlıklı olarak butik otele dönüştürülen Kaleiçi’ndeki tarihi evlerde kalan turistler kullanıyor. Merdivenlerle inilip çıkılabilen Mermerli Plajı şimdi de Antalya Valiliğine tahsis edilmiş. Burada doğal dokuya zarar vermeden bir takım düzenlemeler yapılarak Mermerli Plajı halkın kullanımına açılacakmış. Antalya Valiliğinin burada örnek bir proje gerçekleştireceğini ümit ediyorum.
Mermerli Plajı’nda yüzmeyeli çok uzun yıllar oldu. Evim Konyaaltı’nda ve sahile 5 dakikalık yürüme mesafesinde olduğu için denize Konyaaltı’nda giriyorum. Ama çocukluğumda denize girdiğim Mermerli Plajı’nı da elbette özlüyoruz.
***
Konyaaltı’na gelince. Burada Menderes Türel’in Büyükşehir Belediye Başkanlığını yaptığı dönemde gerçekleştirilen sahil projesinin de etkisiyle Konyaaltı herkesin yaşamak istediği dünyaca ünlü bir ilçeye dönüştü. Eskiden Konyaaltı bataklık ve çalılık arazilerin olduğu bir yerdi. Hatta kış aylarında Konyaaltı’na otobüs ve dolmuş bile uğramıyordu. Sadece yaz aylarında toplu taşıma hizmeti veriliyordu.
***
Ben Antalya Lisesi’nde okuduğum 1980’li yılların sonlarında bile Konyaaltı sahilinin dibindeki Hurma ve Arapsuyu semtindeki öğrenciler okula kış aylarında gelip gitmekte çok büyük sorunlar yaşıyorlardı. Ya şimdi? Buradaki dairelerin fiyatları dünyayla yarışıyor.
