Recaizade Mahmud Ekrem, Togg’u ve Gemlik’teki yerleşkesini görseydi herhalde Türk modernleşmesinin geldiği ‘özgün’ noktayı hayretle karşılayıp ‘Araba Sevdası’nı yeniden kaleme alır ve adını da belki ‘Togg Sevdası’ koyardı.
Haliyle Bihruz beyin adı da El-Bihruzi falan olurdu…
Latife bir yana nihayet, Togg tarafından muhatap alınma sırası Bursa basınına da geldi.
Oysa ‘yerel’ diye hor görülen ve öteki muamelesi çekilen Bursa basını kadar kimse sahip çıkmadı Togg’a…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘babayiğit’ ve ‘otomobil’ kelimelerini yan yana getirdiği günün ertesinden durumdan vazife çıkardı Bursa basını.
Bursa’nın otomotiv kenti hüviyeti üzerinden yerli ve milli araba fikrini ilk Bursalılar sahiplendi.
Togg’un Bursa’da kurulması için adeta kampanya yapan kent basını, hem siyasi hem de sivil aktörleriyle süreci adım adım takip etti.
Dev manşetler atıldı, sayfalarca köşe yazıları kaleme alındı; övgüler, ümitler, hayaller, tavsiyeler, öneriler paylaşıldı.
Tek bir eleştiri, tek bir olumsuz haber manşet olmadı. Eleştirilere şüpheyle yaklaşan Bursa basını, hep Togg’u savunan tarafta yer aldı.
Fakat günün sonunda üstenci ‘hele bekle bakalım bizim oğlan!’ muamelesiyle Bursa basını, sona kaldı. (Nerede o küçük bab-ı ali dedikleri Bursa basını! Şimdilerde ne bab-ı kalmış ne alisi...)
***
Geçen Cuma, davet üzere Gemlik’teki yerleşkedeydik. -Kampüs mü demeliydim acaba!-
Devasa bir büyüklük: 1,2 milyon metrekare. Kapalı alan büyüklüğü ise 230 bin metrekare.
Şöyle etrafınıza bakınca gerçekten bu yatırımı yapmanın bir babayiğitlik konusu olduğu anlaşılıyor.
Tabi mesele sadece para da değil, bu işin bir irade ve özellikle de siyasi irade gerektirdiğini kabul etmek gerekiyor.
Tesisi ve arabayı görmeden bir özgüven inşası diye tanımlıyordum. Köşe yazılarımda ve TV’de özellikle ‘yapabilme’ ve ‘başarabilme’ duygusuna etkisini övüyordum.
Ancak tesisi görünce ifade etmem gerekir ki bu yalnızca özgüven inşası falan değil!
Bu, ondan daha fazlası…
Bu, moderniteye bir meydan okuma.
Batı’dan daha Batı olma fikrinin tezahürü…
Muasır medeniyete erişmenin değil geçmenin sembolü.
Gurur duyulacak derecede büyük bir iş…
Fikri ve sınai mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye’ye ait olması bile yeterken yerlilikte yüzde 51 seviyesinin yakalanmış olması, yüzde 68’lerin hedeflenmesi övgüye değer.
***
Geç davet edilmiş olsak da Togg Ceo’su Mehmet Gürcan Karakaş’ın ve ekibinin nazik yaklaşımı teşekkürü hak ediyordu.
Programda önce ‘golf aracı’ olarak bilinen vasıtalarla yerleşke içini gezdik. Önce gövde bölümünü, ardından boyahane sonra da montaj hattını inceledik. 250 robotu çalışırken gördük…
Özellikle boyahanenin çevreci kimliği ilgi çekiciydi… ‘Avrupa’nın en temiz boyahanesi’ iddiasıyla tanımlanan tesis, 5 gr/m2’den az ‘uçucu organik bileşen’ salımı ile Türkiye’deki yasal sınırın 9’da 1’i, Avrupa’daki yasal sınırın ise 7’de 1’i bir değerle Avrupa’nın en temizi olarak gösteriliyor.
Şuan 2 bin 660 çalışanı bulunan tesis, tam kapasitesi olan 175 bin araç adedine ulaştığında çalışan sayısı 4 bin 300’e çıkacağı söylendi.
Mevcuttaki çalışanların yüzde 26’sı kadın, hedef yüzde 30.
Bir başka çalışan detayı ise çalışanların yüzde 57’si Bursa’da yaşayanlardan oluşuyor. Operatörlerin ise yüzde 80’i Bursa’da yaşıyor.
Togg, Bursalı 31 firmadan tedarik sağlıyor…
Aynı zamanda Togg ve Siro’ya (Batarya tesisi) yapılan düzenli satın alma hizmetleri için Bursa merkezli 260 firmayla çalışılıyor.
***
Tesis turu sonrası sunum toplantısına geçtik.
Ceo Karakaş’ın sunum ciddiyeti ve tüm sorulara cevap verme çabası dikkat çekiciydi.
Otomotiv üretiminde önemin, motor-şanzımandan batarya-yazılıma evrildiğini vurgulayan Karakaş, Togg’un maliyetleri itibarıyla rekabetçi bir kimlikte olduğunu söyledi.
Togg’un dijital ekosistemine ve üretilen akıllı cihazın niteliklerine ilişkin bilgiler veren Karakaş, bu yıl 28 bin araç üretileceğini hatırlattı.
Bunun 20 bininin nihai kullanıcıya sunulacağını belirten Karakaş, tesis kapasitesinin 175 bin adet olduğunu hatırlattı ve 2030 sonu hedeflerinin 1 milyon üretim adedi olduğunu belirtti.
Karakaş, Togg’un Farasis Energy ortaklığında kurduğu Siro Silk Road Temiz Enerji Depolama Teknolojileri şirketi hakkında da bilgi verdi: Siro, 2024 yılı sonunda Togg Teknoloji Kampüsü’nün yanındaki 607 bin metrekarelik arazide inşası süren yeni tesisinde üretime devam edecek.
Siro, 2026 yılı itibarıyla hücre dahil olmak üzere entegre bir enerji depolama üreticisi haline gelecek.
Siro, 120 ülkeye de ihracat yapacak, otomotivin yanı sıra mikromobilite, endüstriyel uygulamalar, deniz taşıtları, yenilenebilir enerji için sabit enerji depolama uygulamalarıyla geniş bir alanda var olacak.
***
Trugo ve şarj istastonları hakkında bilgileri paylaşan Karakaş, şunları söyledi:
Trugo, 81 ilde 264 cihazla hizmet veriyor.
Bursa’da ise Bilim ve Teknoloji Merkezi, Merinos AKKM, Namık Kemal, Kurşunlu Shell ve Togg Teknoloji Kampüsü olmak üzere şu anda 5 noktada 9 hızlı şarj cihazı bulunuyor. Bu sayıya 3 ay içinde 18 yeni nokta ve 34 cihaz eklenecek.
Bursa’da yıl sonuna kadar ise cihaz sayısı, 31 noktada 55 adede çıkacak.
Türkiye çapında yıl sonunda 650 adet yüksek performanslı şarj cihazının kurulumu hedefleniyor.
***
Ceo Karakaş ayrıca Trumore, mobilite ekosistemi, deneyim merkezi ve servisler hakkında da bilgi verdi.
Togg’un 7 bölgede 28 servisi var ayrıca Bosch Car Service ile de iş ortaklığı bulunuyor.
Trumore ise bir dijital platform. Togg’un olsun olmasın telefonunuza indirip kullanabiliyorsunuz. Kullanıcıları için bir takım fırsatlar sunan uygulamayı siz de indirmelisiniz.
Togg’un mobilite ekosisteminde birçok paydaşı bulunuyor. Mesela Togg, Türk Hava Yolları Miles&Smiles ile yaptığı iş birliğiyle dünyada karayolunda statü mili kazandıran ilk mobilite markası olacak. İş birliği kapsamında Türk Hava Yolları Yolcu Programı Miles&Smiles üyeleri, Togg mobilite ekosisteminin sunacağı fırsatları Mil ve statü Mil olmak üzere iki farklı Mile dönüştürebilecek.
Togg, blok zincirde de var: Toggen.
***
Sunum sonrası aracı deneyimledik.
‘Hiç bitmesin…’ duygusunu çocuklukta bıraktığımı sanıyordum. Meğer bu yaşlarda da hissediliyormuş.
T10X’i sürmek çok konforlu ve keyifliydi. Hızlanması öyle etkili, kırmızı ışıkta kimse boşuna Togg’a meydan okumasın…
‘Deneyimlediğimiz en konforlu araç olduğundan mı’ bilmiyorum ama sürerken güven ve konfor hissi neymiş öğrenmiş olduk.
Meğerse ‘bilmemek mutlulukmuş’ gel de şimdi başka araç sür…
T10X’un güncel fiyatları şöyle: V1 RWD Standart Menzil olanı 1 milyon 227 bin 500 lira, V2 RWD Standart Menzil olanı 1 milyon 329 bin 500 lira, V2 RWD Uzun Menzil 1 milyon 563 bin 500 lira…
Rakamlar böyleyken ‘Almak da nasip olur İnşallah’ demekten başka elden ne gelir…
Saygılarımla…
